Robotisering in de bouw: innovatie tegen personeelstekort
03 september 2025
Terwijl de vraag naar woningen en infrastructuur blijft groeien, kampt de bouwsector met een nijpend tekort aan arbeidskrachten. Innovatieve technologieën, zoals metselrobots en drones, bieden een veelbelovende uitweg. Toch verloopt de adoptie van robotisering in de bouw langzamer dan verwacht. Bedrijven worstelen met een versnipperde keten en achterblijvende productiviteit. Maar er is hoop: slimme systemen transformeren stap voor stap de manier van werken.
De bouwsector staat voor enorme uitdagingen. Personeelstekorten van tienduizenden arbeidskrachten bedreigen de voortgang van projecten. Robotisering in de bouw wordt gezien als een oplossing om de productiviteit te verhogen. Toch blijft de vooruitgang beperkt, ondanks de duidelijke noodzaak. Volgens sectorspecialist Jan van der Doelen van ING is de arbeidsproductiviteit sinds 2000 amper gestegen.
Robotisering in de bouw: een trage start
Vergeleken met de industrie, waar automatisering al flinke stappen heeft gezet, loopt de bouw achter. Van der Doelen waarschuwt dat zonder verandering productieproblemen onvermijdelijk zijn. De sector moet innoveren om te overleven. Dit betekent niet alleen technologie inzetten, maar ook slimme integratie met menselijk werk.
Metselrobots en drones verbeteren efficiëntie
Een van de meest zichtbare ontwikkelingen binnen robotisering in de bouw is de opkomst van metselrobots. Het bedrijf Monumental zet inmiddels vijftien van deze machines in. Ze kunnen muren tot twaalf meter hoog bouwen, al ligt hun snelheid nog onder die van een ervaren vakman. Commercieel directeur Stijn van Krimpen ziet toch groeiende interesse bij aannemers. “Het tekort aan metselaars is zo groot dat bedrijven wel moeten investeren,” zegt hij.
Ook drones en 360-gradencamera’s winnen terrein. Drones voeren inspecties uit op moeilijk bereikbare plekken, wat tijd en risico’s bespaart. Camera’s helpen de voortgang van projecten in de gaten te houden. Deze tools verminderen downtime en verhogen de nauwkeurigheid op de bouwplaats. Het zijn praktische voorbeelden van hoe technologie het werk verlicht.
Uitdagingen voor robotisering in de bouw halverwege
Hoewel de voordelen duidelijk zijn, gaat de implementatie van robotisering in de bouw niet zonder slag of stoot. Arbeidseconoom Ronald Dekker van TNO wijst op de versnipperde structuur van de sector. Aannemers, onderaannemers en leveranciers moeten allemaal tegelijk meebewegen. Dit vraagt om samenwerking en afstemming, wat tijd kost. Ook het beroepsonderwijs moet aanpassen om werknemers voor te bereiden op nieuwe technieken.
Daarnaast is technologie geen wondermiddel. Robotica-expert David Abbink van TU Delft wijst erop dat slecht ontworpen systemen kunnen leiden tot saai of onaantrekkelijk werk. Innovatie moet daarom focussen op het verbeteren van de werkervaring. Alleen dan kan technologie echt helpen om tekorten aan te pakken. Het gaat om balans tussen mens en machine.
Praktische impact op de bouwplaats
De impact van robotisering in de bouw reikt verder dan alleen productiviteit. Slimme machines nemen zware of repetitieve taken over, wat fysieke belasting voor werknemers verlaagt. Dit kan helpen om het vak aantrekkelijker te maken voor nieuwe generaties. Tegelijkertijd blijven mensen onmisbaar voor creatieve en complexe taken. Het samenspel tussen technologie en vakmanschap wordt de norm.
Sectoreconoom Leontien de Waal van ABN Amro onderstreept dit punt. “Er zullen altijd mensen op de bouwplaats zijn,” zegt zij. “Het gaat om een combinatie van mens en technologie die elkaar versterkt.” Bedrijven die hierin investeren, zien vaak snellere projectoplevering en hogere efficiëntie. Dit is een welkome verandering in een sector onder druk.
Toekomst van robotisering in de bouw
De weg naar volledige integratie van robotisering in de bouw is nog lang, maar de eerste stappen zijn gezet. Technologieën zoals metselrobots en digitale inspectietools laten zien wat mogelijk is. Bedrijven die nu investeren, positioneren zich als voorlopers in een veranderende markt. De sector kan niet langer wachten; de vraag naar innovatie groeit met de dag.
Met een dreigend tekort van zo’n 60.000 arbeidskrachten is actie nodig. Systemen die bedrijven vooruit helpen, worden steeds belangrijker. Het is inspirerend om te zien hoe technologie de bouwplaats transformeert. De toekomst vraagt om lef en samenwerking, maar biedt ook kansen om te groeien. Innovatie in de bouw is niet langer een optie, maar een must.
Bron: BouwNieuwsVandaag
