Veel Nederlandse bouwvakkers hebben handeczeem: gezonde handen de nieuwe norm

Al jaren wordt met het dragen van een bouwhelm erkend dat het hoofd een bijzonder kwetsbaar deel van het lichaam is. De veiligheidshelm is dus met recht een hoofdzaak. Helaas is dit met de handen nog niet het geval. Uit het proefschrift van dr. Johan Timmerman, specialist arbeidsepidemiologie bij Volandis, blijkt dat 1 op de 4 bouwvakkers handeczeem heeft. Om de handen tijdens het fysieke werk van de bouwvakker zo goed mogelijk te beschermen, zouden handcrème en handschoenen de norm moeten worden in de bouw. Met als resultaat gezonde handen voor iedere bouwvakker.

Op 23 maart jl. organiseerden we een seminar over dit onderwerp. De aanwezigen, voornamelijk bedrijfsartsen die werkzaam zijn in de bouw, kregen inzicht in waarom handeczeem in de bouw een probleem is en waar voor hen aanknopingspunten liggen. 

1 op de 4 bouwvakkers heeft eczeem

Volgens het onderzoek onder 751 Nederlandse bouwvakkers, heeft maar liefst 38% van hen symptomen van beginnend handeczeem. Nog eens 23% had al ernstige eczeemverschijnselen, zoals kloven in de huid. Zowel bouwvakkers als bedrijfsartsen herkennen deze verschijnselen vaak niet als eczeem. Er kon niet één specifieke oorzaak aangewezen worden voor het veelvuldig voorkomen van handeczeem. Waarschijnlijk wordt het eczeem veroorzaakt door de langdurige blootstelling aan meerdere factoren, zoals bijvoorbeeld ruwe materialen en oplosmiddelen.

Meer aandacht noodzakelijk

Eén van de doelen van het onderzoek was de bedrijfsgezondheidszorg beter in staat stellen handeczeem vroegtijdig te signaleren. De resultaten geven aan dat er in de bouw meer aandacht moet worden geschonken aan handeczeem, zodat er een verbeterd bewustzijn bij zowel werknemers als werkgevers komt en het gebruik van de juiste handschoenen en huidverzorgende producten toeneemt.

Rol bedrijfsarts

Bouwvakkers hebben iedere twee of vier jaar (afhankelijk van hun leeftijd) recht hebben op een preventief medisch onderzoek. De bedrijfsarts is daarom ook een belangrijke speler in het voorkómen van handeczeem. Een testpanel van twee ervaren bedrijfsartsen scoorde een stuk minder goed op het herkennen van handeczeem dan een dermatologisch expertpanel. Na een dermatologische training waren ze beter in staat eczeemverschijnselen te herkennen dan voor de training. Specifieke, dermatologische opleiding van bedrijfsartsen kan dus helpen handeczeem bij bouwvakkers in een vroeg stadium te signaleren, zodat ernstigere klachten voorkomen kunnen worden. Maar ook nu al kunnen bedrijfsartsen alert zijn op eczeemverschijnselen en dan met name kloven in de huid. Zo nodig kunnen werknemers worden behandeld of doorverwezen naar een specialist.

Aanknopingspunten voor bedrijfsartsen

Dr. T. Spee, gepensioneerd beleidsadviseur Arbeidshygiëne & Toxicologie, schetste deze middag de wetenschappelijke achtergrond. Drs. J.G. Bakker, klinisch arbeidsgeneeskundige Polikliniek Mens en Arbeid AMC en ArbeidsDermatologisch Centrum VUmc, bood de artsen diverse aanknopingspunten voor de bedrijfsgezondheidszorg.

In de forumdiscussie kwam het belang van een persoonlijk blootstellingsdossier voor de werknemer naar voren. Een dergelijk dossier onder beheer van de werknemer zelf kan standaard aan bod komen in de DIA (Duurzame Inzetbaarheidsanalyse) tussen bedrijfsarts en werknemer. Vooral wanneer een werknemer wisselt van werkgever, en mogelijk van arbodienst, kan zo de frequente en langjarige blootstelling aan huidirriterende of huidbeschadigende factoren worden bijgehouden. Dit kan in de toekomst bijdragen aan het voorkomen van klachten.

Meer informatie

Meer informatie over handeczeem in de bouw? Lees het proefschrift of neem contact op met Volandis via 0341 - 499 299 of info@volandis.nl.