Lichamelijk zwaar werk in de bouw? Dat zit zo
28 april 2025

Het tillen van bouwmaterialen, verplaatsen van zware gereedschappen of werken op hoogte: in de bouwsector hebben werknemers vaak te maken met lichamelijk zwaar werk. Uit cijfers van TNO (2023) blijkt dat 37 procent van de werknemers in dat jaar te maken had met fysieke arbeidsbelasting. Het is belangrijk als werkgever te letten op de lichamelijke belasting bij je werknemers. Daarmee voorkom je bijvoorbeeld rug- en schouderklachten en uiteindelijk ziekteverzuim.
Ernstige klachten kunnen leiden tot verzuim. Zo komt 29,9 procent van het verzuim in de bouwsector door te zwaar lichamelijk werk. In dit artikel lees je meer over lichamelijk zwaar werk in de bouw. En wat jij als werkgever kunt doen om je werknemers hierbij te helpen.
Lichamelijke overbelasting voorkomen
Welk werk je werknemers ook doen, de kans is groot dat ze fysiek zwaar werk doen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat ze niet overbelast raken. De belasting op het werk mag geen gevaar zijn voor de veiligheid en gezondheid van je werknemers. Als werkgever ben je dan ook verantwoordelijk om de risico’s in kaart te brengen. Dat is wettelijk bepaald. Je moet ook passende maatregelen nemen om de risico’s te beperken. Maar waar begin je?
Preventiemedewerker en RI&E Bouwnijverheid zijn verplicht
Elk bouwbedrijf met werknemers moet een preventiemedewerker in dienst hebben. Ook een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is verplicht. Met een RI&E breng je de arbeidsrisico’s en oorzaken hiervan in kaart. Je kunt zelf een RI&E opstellen, maar je kunt ook hulp krijgen van een arbodeskundige.
Speciaal voor bouw- en infrabedrijven is er een RI&E Bouwnijverheid. Dat is een online hulpmiddel in mijnVolandis, waarmee je eenvoudig zelf een RI&E maakt. Gebruik je dit hulpmiddel en heb je niet meer dan 25 werknemers in dienst? Dan hoeft een arbodienst je RI&E niet te controleren.
Een verplicht onderdeel van je RI&E is een plan van aanpak. Daarin staan de maatregelen die je neemt om de risico’s uit de RI&E te beperken. Dat kun je ook doen in de RI&E Bouwnijverheid. Naast een RI&E kun je ook andere hulpmiddelen gebruiken om risico’s in kaart te brengen. Bijvoorbeeld de checklist fysieke belasting van TNO.
Tips om de kans op lichamelijke klachten bij je werknemers te verkleinen
Samen met je werknemers kun je de kans verkleinen dat ze uitvallen door lichamelijke belasting. Een aantal tips:
- Gebruik hulpmiddelen en voorkom onnodig bukken of tillen.
- Til nooit meer dan 25 kilogram per keer.
- Beperk de tilhoogte, til zo veel mogelijk tussen heup- en ellebooghoogte.
- Zorg voor afwisseling in de werkhouding en neem pauzes.
- Beperk de lichamelijke belasting bij je werknemers met handige adviezen.
Vergroot de vitaliteit van je werknemers
Gezonde werknemers zijn productiever, minder vaak ziek en vaak meer betrokken. Daarnaast kunnen ze lichamelijk zwaar werk vaak beter aan. Wat een werknemer aankan, verschilt per persoon. Leeftijd, gewicht, conditie en kracht spelen hierin een belangrijke rol. Als werkgever kun je werknemers motiveren om meer te bewegen. En aandacht geven aan een gezonde levensstijl.
Wist je dat je daar hulp bij kan krijgen? Werknemers in de bouw kunnen vanuit de cao leefstijladvies krijgen. Dat kost jou en je werknemers niets. Zo help je je werknemers naar een betere gezondheid én vitaliteit.
Bron: Nationale Nederlanden