STOP jij of STOP ik?

Het is weer Stoptober. Dan wordt er volop aandacht besteed aan stoppen met roken. En terecht, maar zullen we de lijn even doortrekken? Onze werknemers in de bouw en infra krijgen niet alleen sigarettenrook binnen. Blootstelling aan gevaarlijke stoffen is helaas ook aan de orde van de dag. Tijd om maatregelen te nemen. Zullen we stoppen?

We weten dat ongeveer 20% van de werknemers in de bouw & infra rookt. Eén op de vijf werknemers neemt de gezondheidsrisico’s van roken voor lief en steekt nog regelmatig een sigaret of sjekkie op. Omdat ze het lekker vinden, voor de gezelligheid of.. omdat ze er maar niet af kunnen komen. Ondertussen raken hun longen en luchtwegen geïrriteerd en beschadigd en neemt de kans op COPD en longkanker op latere leeftijd enorm toe.

Luchtwegklachten

COPD en longkanker? Maar wacht even, want dat kun je niet alleen van roken krijgen. Ook in onze sector ademen we nogal eens stoffen in die deze longziekten kunnen veroorzaken. Wat denk je bijvoorbeeld van kwartsstof, lasrook, spuitverf, asbest, dieselrook, enz. Eerlijk is eerlijk, als we op de gemiddelde bouwplaats om ons heen kijken, dan zien we vaak van alles door de lucht zweven. Of nog erger, we zien het niet. Denk aan het ultrafijne, respirabele kwartsstof. Dat is zo fijn dat we het niet met het blote oog kunnen zien, maar dat wil niet zeggen dat we het niet inademen. Gelukkig hebben onze longen een redelijk goede verdedigingslinie.

Om te beginnen onze neus. Daarbinnen is het een soort vochtig woud van haartjes waarin veel van de wat grotere stofdeeltjes blijven plakken. Maar hoe kleiner de stofdeeltjes, hoe groter de kans dat ze toch dieper in de luchtwegen doordringen. Ook daar is het gelukkig vochtig en vooral een beetje slijmerig. In dat slijm blijven stofdeeltjes plakken die door minuscule trilhaartjes vervolgens naar boven worden gewerkt. Dit slijm, inclusief eventuele vervuiling, slikken we ongemerkt door waarna het via ons spijsverteringsstelsel afgebroken wordt en het ons lichaam verlaat.

Maar wat gebeurt er nu als je rookt? Dan sterven deze trilhaartjes langzaam af. Ons natuurlijke afweersysteem wordt dus aangetast. En wat zien we? Mensen die roken hebben een grotere kans om ziek te worden vanwege blootstelling aan gevaarlijke stoffen dan mensen die niet roken. En dat komt dus bovenop het feit dat je van roken alleen al een sterk verhoogde kans op longziekten hebt.

Roken op het werk?

Nu weten we vanuit de arbowetgeving dat de werkgever zich ervoor in moet spannen om te zorgen dat een werknemer niet ziek wordt vanwege het werk. Ook niet vanwege gevaarlijke stoffen. Dat kan soms wel eens spanning opleveren. Een plichtsgetrouwe werkgever die kosten noch moeite spaart om zijn werknemers te beschermen zal niet blij worden van werknemers die in de pauze rustig een sigaretje opsteken. Toch heeft de werkgever ook hier een belangrijke taak. Als roken de kans op schade door gevaarlijke stoffen vergroot dan is dat juist een argument om gevaarlijke stoffen uit te bannen. En, als we goed voor onze werknemers willen zorgen, laten we ze dan eens begeleiden om van hun rookgewoonten af te komen. Er zijn genoeg goede voorbeelden van bedrijven die hun werknemers hierin stimuleren. Filantropisch? Ik hoop het, maar het scheelt natuurlijk ook een heleboel verzuim…